آغوز

موضوع:

• تفاوت وسواس و کثیر الشک
• بررسی آداب پسندیده نوروز با رویکرد اسلامی
• ضرورت نشاط معنوی
• شرح اتفاقاتی که بعد از شهادت پیامبر برای حضرت زهرا س رخ داد به روایت منابع اهل سنت
• پیامبر از حضرت زهرا خواستند که ایشان را “یا ابتاه” صدا بزنند و نه “یا رسول الله”

 اعوذ بالله سمیع علیم من شیطان رجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

درباره وسواس:

تفاوت وسواس با کثیر الشک

• وسواس، یعنی فرد مسئله شرعی را میداند اما در مقام اجرا و عمل دیرتر از افراد عادی یقین میکند که چیزی در عالم خارج اتفاق افتاده یا زودتر از دیگران شک میکنه.
  مثلا در قرائت و نحوه صحیح تلفظ حمد و سوره.
  شخص قرائت صحیح رو نرفته یاد بگیره، این شخص اگه در قرائت زیاد شک کنه به این آدم وسواسی گفته نمیشه، بلکه باید بره یاد بگیره.
  طرف قرائت رو بلده اما دیرتر از دیگران اطمینان پیدا میکند که صحیح خونده یا زودتر از دیگران شک میکند که شاید درست نگفته باشم.

• اگر کسی در غسل نمی دوند کجا رو باید بشوره و برای همین زیاد میشوره، به این آدم وسواسی گفته نمیشه. این آدم باید بره مسئله رو یاد بگیره. وقتی یاد گرفت که کجا رو باید شست، ناف و عورت و بین دو پا، با هر دو طرف شسته میشود.
  اما دیرتر از دیگران شک میکنه که آب به پشت ش رسیده.
  در حالت عادی اگه غسل یک یا دو دقیقه طول بکشه این آدم ده دقیقه زیر دوش ه.
  وقتی ازش بپرسید چرا؟ میگه چون من یقین نکردم که آب به همه نقاط پشت بدنم رسیده.
  کسی که مسیله را بلد است اما در عالم خارج وقتی میخواهد بشورد  دیرتر به اطمینان میرسد، وسواسی است.

• خانومی که نمیداند برای تطهیر یه ظرف باید چند بار شسته شود.
  هی میشوره به این خیال که پاک نشده. باید بره مسیله رو یاد بگیره.
  با آب قلیل باید ظرفی رو که به نجاست متداول نجس شده، سه بار ظرف رو شست.
  آب رو در ظرف بریزه و آب رو در ظرف بریزه و بگردونه و آب رو خالی کند و سه بار این کار رو تکرار کنه، ظرف تطهیر میشه.
  این خانوم اگه مسیله رو یاد گرفت اما همچنان به بقین نمیرسه که ظرف طاهر شده، دچار وسواس است.
  مثلا در وضو بعد که آب رو روی دست تون ریختید دو بار از بالا به پایین دست بکشید، آیا آدم عاقلی هست که بگه جایی از اون خشک مونده باشه؟ میگه نه.
  اگه نمیدونه از کجا باید بشوره، جاهل به مسیله ست اما وقتی یاد گرفت حکم را و ۴۰ بار دستش رو شست که یقین کنه که همه جای اون مرطوب شده ، این شخص وسواسی ه.

• وسواس در هیچ جا وظیفه شرعی برای شخص به وجود نمی آورد.
  وقتی فردی دچار وسواس است باید مثل افرادی که مسیله را میداند رفتار کند.
• مثلا افرادی که دستشویی رفتن شون به علت شک  در تطهیر مخرج از غائط طول بکشه.این شخص به اندازه ای که دیگران میشورد، باید بشورد.
• من اگر در وضو اطمینان نمی کنم که با دو بار دست کشیدن همه جای دست تطهیر شده، باید مثل فردی که مسیله رو میداند و با دوبار دست کشیدن از تطهیر مطمئن میشود، رفتار کنم.
• همه فقها در همه جا حکم میدهند که این فرد به شک ش اعتنایی نکند. میخواهد در وضو باشد، غسل ، نماز، آب کشی، در طهارت یا نجاست باشد، وقتی دیرتر از دیگران یقین میکند یا زودتر از دیگران به شک می افتد، به این شخص وسواسی گفته میشود و شک او تولید وظیفه شرعی نمیکند.
• هر جا در رساله نوشته باشد که “اگه کسی شک کند، وظیفه ش این است…” مثلا در نماز در تعداد سجده ها یا رکعت یا قرائت صحیح حمد، که اینها مال آدم های غیر وسواسی است. آدم وسواسی که شک میکند، انگار که شک نکرده، باید به آن طرفی که احتمال بیشتر میده یا به همان طرفی که دیگران عمل میکنند، به همان شکل عمل کند.
• شک هایی که در رساله نوشتند برای آدم های متعارف است. برای آدم غیر وسواسی که مسیله رو میداند اما در اون مورد خاص شک کرده است.
  ^^^
  دقیقه ۲۰ به بعد
• ^^^
  امسال نوروز و فاطمیه مقارن شده است.
• باید بدانیم اعتقادات دینی مقدم بر رسومی است که از گذشتگان به ما ارث رسیده است.
  نوروز مجموعه ای از حق و باطل است.

==> از رسومات خوب آن میتوان به:

نظافت منزل اشاره کرد. که در احادیث داریم که خانه ای که در آن تار عنکبوت بسته باشد، در آن خانه افراد زودتر به فرق مبتلا میشوند.
صله رحم
رسم رفع کدورت در شب عید و اهتمام به انجام این امر کار خوبی است.

==> از رسومات باطل آن می توان به:

• تاکید به سفره هفت سین، که در متون دینی اصلا نیامده است. بودن ش بد نیست اما نباید به آن رنگ دینی بدهیم.
• آنقدر که به لحظه تحویل سال شمسی اهمیت میدهیم، در احادیث نیامده. اما فرصت خوبی ه  که قلوب و زبان خود رو متوجه خدا کنیم. می توانیم با خواندن قرآن و ابراز ارادت به اهل بیت، فضا را معنوی کنیم.
• داستان سیزده به در که از خرافات است.
  برخی از ایرانیان ۱۳ به در را به اندازه عاشورا بزرگ جلوه میدهند.
  جز سلایق ما ایرانی هاست، پس نباید به آن رنگ و لعاب دینی بزنیم.
• در بزرگ داشت نوروز، نباید دچار معصیت شویم.
  ساز و دهل و تار و تنبور و حرکات موزون بندری ها و بختیاری ها و  … که در رسانه صوتی و تصویری شاهد آن هستیم. اینها جز محرمات ما است.

===مهم===>     هیچ عیدی نباید زمینه ارتکاب معصیت الهی را فراهم سازد.

• مومن در مواجه با دیگران گشاده رو است. اَلمُؤمِنُ بَشرُهُ فی وَجِهِهِ .{۳}
  که یا بلده با دیگران الفت بگیرد یا حداقل وقتی که دیگران به او اظهار محبت میکنند، پاسخ مثبت میدهد.
  المؤمن مالوف ولاخیر فیمن لا یالف ولا یولف {۴}
• جَعَلَ اللهُ جلّ ثناؤه قُرَّهَ عَیْنِی فِی الصَّلَاهِ . خدا نور چشم من را در نماز قرار داده است. {۲}
• دین میخواهد که در حد انجام وظایف دینی مان بسیار با نشاط باشیم.
  همان حالتی که پیامبر فرمودند من از نماز سیر نمی شوم.
• از اوصاف منافقین این است که با کسالت نماز میخوانند. بی حال و بی انگیزه و بی رغبت.
  وَ لا یأْتُونَ الصَّلاهَ إِلَّا وَ هُمْ کسالی (آیه ۵۴  توبه) {۱}
• وقتی به عده ای تذکر داده میشود، معترض میشوند که عید است و باید به شادی پرداخت.
  آنها دو حالت را برای انسان متصور هستند، یا گریه یا لهو و لعب.
  و حالت تعادل برای آنها تعریف نشده است.
  حالت تعادل یعنی نشاط در انجام چیزهایی که وظیفه انسانی و دینی ماست.
  هم عقل و هم شرع حکم میکند که ما  بر اساس وظایف انسانی و اخلاقی و دینی مان عمل کنیم در عین این که نشاط داریم.
• حتی باید در کارهای روزانه مان نشاط داشته باشیم و به نحو احسن کارها را به اتمام برسانیم و سر هم بندی نکنیم.
• پیامبر در هنگان تدفین یکی از اصحاب موقع چیدن لحد دقت زیادی به خرج میدادند.
  سایرین گفتند این که خانه مسکونی نیست که این قدر دقت به خرج میدهید.
  پیامبر فرمودند: إنّ اللَّه تعالى یحبّ إذا عمل أحدکم عملا أن یتقنه.
  خداوند دوست دارد که وقتى یکى از شما کارى میکند آن را کامل کند. {۵}
• کامل انجام دادن کارها را میتوان به همه امور تعمیم داد. درس خواندن و کار کردن و تعمیر کردن و سخنرانی کردن و خانه داری و …

===>   شادی ای که ما را به سمت معصیت سوق دهد، نه تنها به ما نشاط نمی دهد، بلکه به ما غفلت میدهد و تاثیر آن شادی کوتاه مدت است.

• نشاطی خوب است که در آن غفلت نباشد.
  بخش هایی از نوروز که خوب است را انجام دهید اما مواردی که اصل و اساس ندارد التزام به آن درست نیست.
  الان شرایط به نحوی است که به بهانه بهار به جای آن که خور را متذکر کنیم، به غفلت نزدیک می کنیم.
•  الان زمانی است که اهمیت آن از چیزهایی که خود را ملزم به انجام آن می کنیم بالاتر است و آن جریان شهادت حضرت زهرا س است.
  هر مقدار ما برای آن هزینه و فعالیت کنیم و نقش داشته باشیم و قلم برداریم، باز هم حق آن را بیان نمی کنیم.

===> روایتی است از پیامبر که هم در کتب اهل سنت است و هم تشیع .
شیخ صدوق در «امالی» و  جُوینی(جوین اطراف سبزه وار) از علمای اهل سنت در کتاب «فرائد السِّمطَین» آورده است.
جوینی کسی ست که حتی ذَهَبی که از رجال اهل سنت است و هر کسی که از حضرت علی ع دفاع کند، را تضعیف میکند، از جوینی با تعابیری مثل شیخ المشایخ، المحدث الأوحد الأکمل  (بالاترین محدث) یاد میکند.

•  پیامبر در ابتدای از جایگاه والا حضرت زهرا س می گویند:
  دخترم فاطمه(س) گل سر سبد همه‌ی زنان عالم است.  او پاره‌ای از من و میوه‌ی قلبم و جان بین دو پهلوی من است…
  و در ادامه می فرمایند چنین روزی را میبینم که به خانه حضرت زهرا س هجوم می برند و پهلوی او را میشکنند و او فریاد میزند: یا ابتاه، یا رسول اللَّه…
  من هم در عالم برزخ می‌گویم: خدایا آن کسی که به او ظلم کرد را لعنت کن {۶} .

•  وقتی آیه لا تَجْعَلُوا دُعاءَ الرَّسُولِ بَیْنَکُمْ کَدُعاءِ بَعْضِکُمْ بَعْضاً  (آیه ۶۳ نور)  نازل شد تا مسلمین موظّف و مکلّف شوند آن حضرت را رسول اللَّه (صلی الله علیه وآله و سلم) خطاب کنند.
  .در این میان حضرت فاطمه(س) هم می خواستند به این آیه عمل کنند و به جای یا ابتها فرمودند یا رسول الله.
  رسول اکرم (ص) فرمودند: اى فاطمه، این آیه درباره ى تو و خانواده ات و نسلت نازل نشده، تو از منى و من از تو هستم . شما، “اى پدر”  بگو که قلبم را زنده می کند و خدا را خشنود می نماید. {۷}
  ü  گمان نمی برم آنجایی که زهرای مرضیه بین در و دیوار فریاد یا ابتها سر دادند، پیامبر خوشحال شده باشند…

منابع

1. علامه طباطبائی در تفسیر آیه ۵۴ سوره توبه، کفر به خدا و رسول او، کسالت و بی میلی در نماز خواندن، و کراهت در انفاق را از ارکان نفاق آنان شمرده است.  « وَ ما مَنَعَهُمْ أَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقاتُهُمْ إِلَّا أَنَّهُمْ کفَرُوا بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لا یأْتُونَ الصَّلاهَ إِلَّا وَ هُمْ کسالی‏ وَ لا ینْفِقُونَ إِلَّا وَ هُمْ کارِهُونَِ »«هیچ چیز مانع قبول انفاقهای آنها نشد، جز اینکه آنها به خدا و پیامبرش کافر شدند، و نماز بجا نمی‏آورند جز با کسالت، و انفاق نمی‏کنند مگر با کراهت!»
2. فروع کافی: جلد۳ صفحه ۲۶۹، حدیث ۱۰٫
3. مجموعه رسایل در شرح احادیثی از کافی ج ۲ ،ص ۲۴۱
4. حضرت علی ع می‌فرماید: «مؤمن با دیگران انس می‌گیرد و دیگران نیز با او انس و الفت می‌گیرند و در کسی که انس نگیرد و دیگران با او مأنوس نشوند خیری نهفته نیست «المؤمن مالوف ولاخیر فیمن لا یالف ولا یولف» (کلینی، کافی، ۲/ ۱۰۲).
5. کنز العمال ، ج ۳ ، ص ۹۰۷ ، ح ۹۱۲۸
6. الأمالی، ص ۱۱۳ و فرائد السمطین، ج ۲، ص ۳۵٫ مشاهده متن کامل حدیث
7. بحار الانوار ج ۴۳ ص ۹۹ . مشاهده متن کامل حدیث

===> برای شنیدن فایل صوتی این سخنرانی می توانید به جلسه اول سخنرانی فاطمیه سال ۱۴۳۵ مراجعه نمایید.