خلاصه سخنرانی آقای معاونیان در مراسم شب شهادت حضرت هادی ع
مورخ چهارشنبه ۹۴/۰۲/۰۱ ساعت ۹ شب مصباح الهدی
ق.ب:
تشکر ویژه از جناب Alireza Dehghani که بدون کمک ایشان به دست آوردن منابع مقدور نبود.
- گاهی آبی قطره قطره میچکد و گاهی آب به یکباره مثل آبشار فرو میریزد.
در زیارت آل یاسین داریم:
اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا الْعَلَمُ الْمَنْصوُبُ وَالْعِلْمُ الْمَصْبُوبُ (سلام بر تو اى پرچم برافراشته و دانش ریزان)
امام عصر را “وَالْعِلْمُ الْمَصْبُوبُ” میخوانیم.
یعنی آبشاری از علم الهی هستی، که دریغی از عطشانان نداری. - ماه رجب را ” اَصَم” میخوانند چون در ماه رجب نعمت و لطف و مغفرت پروردگار جاری میشود و خوش به حال کسی که این ماه را مغتنم بشمارد.
-
رجب، آغاز فصل بهار عبادت است.
بهارِ عبادت، رجب و شعبان و رمضان است.
فروردین ماه عبادت، رجب است. - اعمال ماه رجب در احادیث آمده و در دسترس همه قرار دارد و هر کس “به قدر خودش” از آنها بهره میبرد.
و برای هر کس به هر اندازه ای که تشنه باشد، هست. سفره نعمت ش همه جا کشیده شده.
یه نمونه آن اعمال “ام داوود” است.
نمونه دیگر، دعای “یا مَنْ اَرْجُوهُ لِکُلِّ خَیْرٍ، وَ آمَنُ سَخَطَهُ عِنْدَ کُلِّ شَرٍّ ” که بعد هر نماز یومیه خوانده میشود.
تجربه شخصی این بود که بعد یک ماه از قرائت آن یکی از بزرگ ترین خیر های زندگی م رخ داد. - جوانان روزه گرفتن در این ماه رو دریابید.
در سنین بالاتر به علت بیماری روزه گرفتن امکان پذیر نیست.
پس دریابید. - آیت الله سید محمود سیستانی به ما توصیه میکردند:
تا جوان هستید سجده های تان رو طولانی کنید.
تا جوان هستید رکوع تان را طولانی کنید.
در سجده در حرم خدا هستید.
نزدیک ترین حالات انسان به خدا در سجده ست.
- گاهی پدر و مادر ها از سجده طولانی فرزندشان شاکی میشوند.
ما عبادت ندیدیم که فکر میکنیم کمی طولانی شدن سجده، افراط است.آیت الله مهدوی دامغانی که در مشهد ساکن بودند، اعجوبه عبادت بودند.
نمازهای جماعتی که در منزل شون خونده میشد بسیار طولانی و سراسر گریه بود.
در قنوت به مدت ۳۰ تا ۴۵ دقیقه دعای ماه رمضان را میخواندند و زار زار گریه میکردند.
کسی نماز ” ابن ابی عمیر ” را دید و به او گفت عجب نمازی میخوانی.
گفت برو بابا. نماز “جمیل ابن دراج” را میدی چه میگفتی.
آن شخص رفت نماز “جمیل ابن دراج” را دید.
در دل گفت عجب نمازی. اگه این نماز است پس نماز ” ابن ابی عمیر ” نماز نیست.
به “جمیل ابن دراج” گفت عجب نمازی میخوانی گفت اگر نماز “معروف بن خربوذ” را میدیدی پس چه می گفتی؟
رفت نماز “معروف بن خربوذ” را دید.
به او گفت عجب نمازی میخوانی.
او گفت اگر نماز امام ما را میدیدی پس چه می گفتی {۱}
==> فردی نقل میکرد که در مسجدی که امام سجاد در حال نماز بودند وارد شد. آن هنگام امام در سجده بودند.
تعداد دفعات ذکر امام را شمرد. امام سجاد ۶۰۰ بار ذکر سجده شان را گفتند.
- تا جوان هستید عبادات را دریابید.
در جوانی عبادت لذت دارد.
در جوانی عبادت ارزش دارد.
لذت هایی که جوان ( مخصوصا در اویل بلوغی و نوجوانی) از عبادت میبرد، در بزرگ سالی امکان پذیر نیست.
چون دل در نوجوانی مثل آینه ست و هیچ گناهی نیست.
چون تابش نور الله به این دل میتابد، این دل پر از جلا ست و همچون آینه ست.
همه نور را جذب میکند و بازتاب میدهد.
اما در بزرگسالی زنگارها نمیگذارد که اصلا نور خدا وارد شود.
نوجوانان و جوانان هم دیگر را برای نماز شب بیدار کنید.
==> شب عاشورا در مجلسی گفته شد که نوجوانان و جوانان امشب به عشق امام حسین، به آخرین نماز شبی که امام حسین خوند، نماز شب بخوانید.
و خدا رو قسم بدهید که بین تو و حسین تو چه گذشت .
در قنوت ش به تو چه می گفت.
به حق آن اسامی که امام حسین در قنوت ش قسم داد، نظری به من بکنید.
از شب عاشورا شروع به نمازشب خواندن بکنید و چهلمین نماز شب تان را در حرم امام حسین بخوانید.
(قال تمشک اوجی: این نوع عهد کردن را میشود در شب شهادت سایر ائمه و حالی که امام معصوم بعد ایشان، در نماز شب وفات داشتند،تعمیم داد.)
- ماه رجب ماه عبادت و استغفار و عبادت و روزه ست اما مباد که مغرور شوید.همیشه در طول تاریخ زُهاد و عُباد در خطر بودند.اگر بسیار نماز شب بخوانید یا بسیار روزه بگیرید بدانید که امام هادی ع در بزرگ ترین منشور عبادت (زیارت جامعه کبیره) فرمودند:
بِمُوَالاتِکُمْ تَمَّتِ الْکَلِمَهُ وَ عَظُمَتِ النِّعْمَهُ،وَ ائْتَلَفَتِ الْفُرْقَهُ وَ بِمُوَالاتِکُمْ تُقْبَلُ الطَّاعَهُ الْمُفْتَرَضَهُ
و به موالات شما دین کامل شد،و نعمت عظمت یافت،و جدایى به گردهمایى رسید،و به موالات شما طاعت واجب شده پذیرفته میگردد،
به موالات اهل بیت هست که عبادت پذیرفته میشود و الا عبادت بی تولای علی هیچ نیست.
عیار عبادت، مشابه عیار طلاست.
عیار طلا را میزان ناب و خالص بودن ش را تعیین میکند.
عیار عبادت شیعیان چیست؟
شدت محبت و میزان معرفت به امام.
خیلی ها عبادت میکنند.
زوار اهل بیت زیاد هستند اما درجه ارزش عبادت را چه تعیین میکند؟
دو رکعت نماز ما با دو رکعت نماز علامه امینی چه تفاوتی دارد؟
جدا از بحث کمیت و طولانی بودن و ذکرش؛ از نظر کمیت، چه تفاوتی دارد؟
برای همین نباید به اشتباه برداشت کنیم که چون ماه رجب ماه عبادت هست، بشینیم فقط عبادت کنیم و به زیارت ایمه نرویم یا به جشن ایمه نرویم و فقط عبادت کنیم.
که این فکر حماقت محض خواهد بود.
- در تاریخ اسلام هشت نفر بودند که نمونه های جهالت و عبادت و معروف به زهد بودند.
امیر المومنین در وصیت شان به امام حسین ع فرمودند: “من أکثر من شی ء عرف به”. {۲}
کسی که زیاد به کاری دست زند بدان کار معروف شود.
ببینید آنها چقدر زهد داشتند که در کل تاریخ اسلام به زهد معروف شدند.
که هشت نفر هستند و به آنها زهاد ثمانیه گفته میشه.{۳}
و جالبه چهار نفر از آنها مقابل امام عصر خود ایستادند.
==> یکی از آنها “حسن بصری” است.
علامه مجلسی در آخر “عین الحیات” می فرمایند که “حسن بصری” بنیان گذار اولیه صوفیه ست و چهار امام او را لعنت کردند.
و رسما در مقابل امیر المومنین ایستاد. {۴}
اون سه خبیث دیگر نیز همین طور.
اونها عبادت انجام میدادند اما اون محک و معیار اصلی در آنها نیست.
آن عملی را که خدا طالب است حب علی بن ابی طالب است.
لذا هر چه محبت بیشتر باشد، آن عیار و ارزش بالاتر است.
عبادت بی تولای علی هیچ
نوای عشق بی نای علی هیچ
اگر عمر دو صد نوح ت ببخشند
تمام عمر منهای علی هیچ
==> یکی دیگر از زهاد ثمانیه ، “ربیع بن خثیم” همان “خواجه ربیع” معروف در مشهد است.
امیر المومنین، علی مع الحق و الحق مع علی، امیر البَرَرَ، قاطب الکَفَر، مولی الموحدین، مولی المتقین، سید الزاهدین، سید العابدین، در جنگ جمل با ناکثین درگیر بودند و طبیعتا او باید به مبارزه با معاویه و غاصبین می پرداخت.
اما به امیرالمومنین گفت من احتیاط میکنم و با اهل قبله و لا اله الا الله به جنگ نمی پردازم.(خاک بر سرش)
گفت من نمیخوام از جهاد در برم، یه سپاه به من بدید تا بروم با کفار رسمی بجنگم و نه با مسلمونا. ما را داخل فتنه نکنید.
امیر المومنین فرمودند باشه برو . و در نتیجه او به خراسان آمد تا با کفار علوی و مشرک و غیره به جنگ بپردازد.
بودن در رکابت امیر المومنین را ترک کرد و مالک اشتر ها و حجر بن عدی ها در کنار امیر المومنین دلاوری میکردند.
پیش پای امیر المومنین به شهادت رسیدند.
اون وقت این آدم، “خواجه ربیع”، به کنج عزلت نشست و از شدت تقوا و پارسایی و زهد با کسی سخن نگفت.
و در تمام دورانی که امام حسن به غربت دچار شدند، ایشون در خراسان در اتاق ش نشسته بود و ذکر می گفت.
در ده سال حکومت امام حسین از خراسان به نزد امام حسین نرفت.
این که مغتنم بشمارد حضور در جوار امام را.
وقتی خبر شهادت امام حسین به او رسید، بعد چندین سال زبان گشود و گفت: بد کاری کردند. {۵}
==> ببینید این آدم به کثرت عبادت معروف بوده و همین کثرت عبادت اونها رو فریفته کرده بود که حس کنند در مقابل امام کسی هستند.
لذا فریفته نشوید.
حتما رکوع و سجودتان را طولانی کنید.
حتما روزه مستحبی بگیرید.
حتما اعمال ام داوود را انجام بدید.
سعی کنید انجام بدید و هر چه بیشتر بهتر.
- پدران و مادران باید بدانند که کودکان خودشان را به اعمال سخت وادار نکنند.
حتی شده پدری افتخار کند که پسر خردسال ش تمام اعمال مسجد کوفه را انجام داده، اما این جای خوشحالی ندارد.
بچه تا هفت سالگی باید آزاد باشد و جست و خیز و بازی کند.
هنر نیست که بگید بچه ۴ ساله ده جز قرآن حفظ ه.
وقتی بزرگ سال شود، راه کج میرود.
نمونه ش یکی از اهل غنا معروف ایران که در کودکی قاری قرآن بوده، شاگرد مرحوم عابدزاده بوده …. - ملاک انجام اعمال مستحبی (و نه اعمال واجب) این است که تا جایی که حال ش را دارید ، بخوانید.
امام علی(ع) میفرمایند: إنّ لِلقُلوبِ إقبالاً و إدباراً.
وقتی حال ش را ندارید، لطفا انجام ندهید.
اگر ملالت به بدن تون وارد کردید، پس میزنید.
==> و اصل بر این است که آهسته و پیوسته بروید.
عملِ قلیلی که پیوسته انجام بدی و ادامه ش بدی.
دو رکعت نماز شب بخوان اما همه شب بخوان.
به فرمایش امیرالمومنین “صَلَاه اللَّیْلِ به رَکْعَتَیْنِ” .
از امام صادق ع حدیث داریم که :
کان اکثر عباده ابیذر (ره) التفکّر و الاعتبار
اکثر عبادات ابیذر غفاری، فکر کردن و پند گرفتن بود.{۶}
-
یکی از نکات مهم معرفت امام این است که تا به زیارت نروی به معرفت دست نمی یابی.
برای همین گفته میشود که در ماه رجب، که ماه عبادت است، اصل ش ماه زیارت است.
زیارت حضرت رضا ع و امام حسین ع در ماه رجب تاکید شده است.
==> کما این که امام رضا ع فرمودند که افضل ایام زیارت امام حسین ، در نیمه ماه رجب است. {۷}
اصل بارش رحمت در نیمه رجب بر زوار حسین است.
یعنی حتی از روز عرفه و عاشورا و اربعین و لیالی قدر مهم تر است.
چرا؟
چون نیمه رجب، روز رحلت پیامبرِ شهیدان، عقیله بنی هاشم، زینب کبری ست.
چون نای دل ها از نهان میماند اگر زینب نبود
کربلا در کربلا میماند اگر زینب نبود.
کربلا خواهی ز زینب بخواه
چون تمام کربلا در اختیار زینب است
- امام زمان به دستور پدرشون امام صادق عمل میکنند.
در حرم وقتی دیدید کسی دست ش را بلند کرده و داره دعا میکنه، مستحب است که شما آمین بگید.
آیا امام عصر به این مستحب عمل میکند؟
سحر ها برید حرم امام رضا.
شب های جمعه برید حرم حضرت عبدالعظیم.
شاید نگاهی بکند که آگاه نباشیم.
معرفتِ امام، در مدرسهِ زیارت به دست می آید.
- آیت الله سید عبدالله شُبَر کسی ست که ۷۰۰ کتاب تالیف کرده و علمای نجف ایشان را به تبحر در علم میشناختند.{۸}
آیت الله سید عبدالله شُبَر ، شرح زیارت جامعه کبیره دارد.
علامه مجلسی اول، ملا محمد تقی، شرح زیارت جامعه کبیره دارد.
مرحوم آشیخ جواد کربلایی و از متاخرین هم کسانی هستند که نوشتند.
از زیارت جامعه کبیره درس بگیرید.
منبع اصلی معرفت، زیارت جامعه کبیره است.
- و ماه رجب، ماه مسئلت ما از اهل بیت است.
آیت الله سید محمود مجتهدی ، هشت سال در حجره “مدرسه بالاسر” (بالای حرم امام رضا ع) سکونت داشتند.
در آن هشت سال به احترام حضرت رضا، پای شان را دراز نکردند.
وقتی که شب ها خواب شان می گرفت می رفتند به “مدرسه سلیمان خان” که حدود یک ساعت با حجره شان فاصله داشت و آنجا میخوابیدند.
وقتی که از آیت الله مجتهدی درخواست میشد که چیزی به ما بیاموزید، به گنبد حضرت رضا اشاره می کردند و میگفتند:
گدایی در این خانه طرفه اکسیری ست
گر این عمل کنی، زر توانی کرد.
- برو گدایی در خانه اهل بیت.
انواع گداها از نظر فرهنگ قرآن چهار دسته اند:
فقیر : کسی که خرج سال ش را ندارد.
مِسکین: کسی که برای خرج روز ش مانده.
مُستَکین: کسی که برای خرج این ساعت ش مانده.
بائِس: کسی که برای خرج در همین لحظه مانده .
- یا علی بن موسی الرضا، من فقیرم من مسکین م، من مستکین م. من بائس م.مسکین درت ز چهار سوی ت
از هر طرفی به سوی ت آیمهر بار از یکی از درب ها وارد بشید.
فاخر ترین لباس تان را بپوشید و گدایی اون بارگاه را بکنید و ببوسید.
در روایت است.
آنهایی که میگویند نه این کار رو نکنید، سوژه دست وهابی هاست…
شما میخواهید کاری کنید که وهابیت از کار راضی بشه؟
اگر بخواهیم وهابیت از ما راضی شود باید حرم همه ائمه را خراب کنیم.
آیت الله مرعشی نجفی نه تنها عتبه درب حرم، بلکه وقتی وارد صحن میشدند، محاسن شان بر روی زمین دم صحن می کشیدند.
برو به حرم امام رضا و آنجا زیارت رجبیه را بخوان:
الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَشْهَدَنَا مَشْهَدَ أَوْلِیَائِهِ فِی رَجَبٍ وَ أَوْجَبَ عَلَیْنَا مِنْ حَقِّهِمْ مَا قَدْ وَجَبَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ الْمُنْتَجَبِ…
خدا میداند که ما چقدر در قیامت محتاج دستگیری ائمه هستیم.
حتی همین الان، در همین ثانیه مون چقدر محتاج امام رضا هستیم
- این که بری به کنار ضریح امام رضا و از زبان رباب شعر بخوانی.
لالایی بخونی جلوی امام رضا.
====> این یه کلیده: اگر حاجت دارید برید جلوی ضریح امام رضا و روضه علی اصغر بخوانید.
به نیت رباب به زیارت برید.
و بگید به نیابت عروس مادرت به زیارت ت آمدیم.
به تو گفتم نکن گریه، نگفتم قهر کن با من
نکردی قهر اگر برگو چرا با من نمی جوشی
- خدا همه عالم امکان را گدای اهل بیت قرار داده.
امام صادق فرمودند خدا می توانست قرآن را جوری بفرستد که همگان بفهمند اما عمدا قرآن را به گونه ای فرستاده که مردم محتاج به ما باشند. {۹}
خدا عزت را برای علی و اولاد علی خواسته.
فضه و قنبر کنیز بودند اما به چه مقامی رسیدند.
- پدران فرزندان شان را در ماه رجب به مشهد و حرم امام رضا بفرستند.
- امیر المومنین گفتند از پای زن یهودی خلخال ربودند، اگر مردی بمیرد عجیب نیست.
آن وقت یه عده د ر مواجه با حوادث جده به طنز و جوک می پردازند.
حماقت تا به این حد!!!
دل امام عصر خون ه.
بسیاری از نکبت های زندگی مون از همین حرف ها و جک هایی هست که به استفاده از آنها عادت کردیم… - اگر میتوانید ۲۵ رجب در روز شهادت موسی بن جعفر در عراق باشید و کاظمین.در مفاتیج الجنان آمده:
۲۷ رجب ، مبعث حضرت رسول، زیارت خاصه امیر المومنین ه.
چون نص الرسول است.
-
کوشا باشید در کثرت عبادت.
و ارزش عبادت تون در کثرت معرفت تون است.
و کثرت معرفت تون در خواندن زیارت جامعه کبیره و تامل در آن است. - در زیارت رجبیه داریم:
أَنَا سَائِلُکُمْ وَ آمِلُکُمْ فِیمَا إِلَیْکُمُ التَّفْوِیضُ وَ عَلَیْکُمُ التَّعْوِیضُ فَبِکُمْ یُجْبَرُ الْمَهِیضُ وَ یُشْفَى الْمَرِیضُ ،
آرزومند شمایم در آنچه اختیار و تغییرش به دست شماست. تنها «به وسیله شما» شکستگى جبران شود و بیمار درمان پذیرد،آرزوی چی داریم؟
در آنچه که خدا قرار داده.
چینی که شکسته، بَش ش هم بزنند معلومه که شکسته.
استخوان که میشکنه حتی اگر جا بیندازند و دوباره جوش بخوره، معلومه که شکسته.
اهل بیت کسانی هستند که اگر شکستگی در کار شما پیش آمد، اهل بیت میتوانند جوری آن را بَش بزنند که از روز اول ش محکم تر بشه و احدی نفهمه.
تیشه معصیت به ساق پایم خورده و به زمین افتادم، شما خودتون خوب ش کنید…
و مریض هامون شفا پیدا میکنه.
مریض هایی که بیماری های صعب العلاج دارند.
اما اول مریض خود منم.
دلم مریض ه.
دلم حب دنیا داره.
دلم ممکنه کینه و حسد داشته باشه.
بالاترین سرطان، سرطان کبر ه.
دلم ممکنه به شهوت آلوده باشه.
در ادامه داریم:
“وَ مَا تَزْدَادُ الْأَرْحَامُ وَ مَا تَغِیضُ” و آنچه را رحمها بیفزاید و کم کنند انجام پذیرد،
- وقتی حاجت داری به حضرت ابوالفضل متوسل بشو :
هرکه به دردی به غمی شد دچار
گوید اگر یکصدو سی بار
ای علم افراخته در عالمین
اکشف یا کاشف کرب الحسین
از کرم ولطف جوابش دهی
تشنه اگر آمده آبش دهی
هیچ کس از ابوالفضل ناامید نمیشه، جز سکینه اون لحظه ای که امام حسین ستون خیمه را برداشت…
- وقتی امام هادی را تشییع میکردند، امام عسکری با هیبتی پریشان و گریان و بدون عبا بودند.
دیدند لحظه ای که جنازه را بلند میکنند این خانوم ها دل شون خیلی می شکنه.
یکی از خانم های پرده نشین صیحه زد وای که ما از روز دو شنبه چه کشیدیم.
روز شهادت امام هادی دو شنبه بود.
وای که ما از قدیم از روز دو شنبه چه کشیدیم.
روز دو شنبه مگه چه بود؟
روزی که آتش میزدند خانه او را. در پشت در مادر افتاده بود و … {۱۰}
- اگر کسی به شما فحش مادر بدهد چه حالی به شما دست میدهد؟
پسر متوکل آمد به نزد امام هادی.
گفت ای امام به من اجازه بدهید که پدرم را بکشم.
امام گفتند پدرت را بکشی؟ ولو که کافر است و دشمن ترین دشمنان. اما چرا میخواهی او را بکشی؟
گفت دیشب مست کرده بد به مادرتون فحش های رکیک میداد.خدایی این سخت تر است یا این که به امام جام شراب را تعارف کرد؟
شاید ایشان هم مثل جدشان امام رضا گفتند:
از تو ای زهر ممنونم، فردایی زنده نباشم که کسی به مادرم فحش بدهد. {۱۱} - از مصیبت های این است که زمان ما حرم عسکرین، حرم امام هادی و امام عسکری را خراب کردند.
ما با دیدن حرمی که به تلی از خاک تبدیل شده چه حسی داشتیم؟
بر ما که نه امام میشناسیم و نه امام هادی را، سخت است که ببینیم قبر یه امام را خراب کردند با بمب.
ببینید امام هادی چه حالی داشتند که در زمان ایشون قبر امام حسین را خراب کردند.
با ۳۰۰ یهودی تمام کربلا را با گاو آهن شخم زدند.
متوکل گفته بود طوری شخم بزنید که معلوم نشه قبر حسین و علی اکبر و علی اصغر و ابوالفضل کجاست.
تمام خانه ها رو خراب کردند و شروع کردند به شخم زدن.
وقتی گاو ها به فاصله ۱۶ متری حرم مطهر می رسیدند، هر چقدر آنها را میزدند جلوتر نمی رفتند.
گاو می فهمید که نباید بره به این حریم.
یهودی ها نامه نوشتند به متوکل که ما همه کربلا را شخم زدیم اما دقیقا آنجایی که میخواستی از بین بره، گاو ها شخم نمی زنند.چه کنیم؟
متوکل گفت آب فرات را باز کنید تا زمین شخم خورده یک دست بشود و قبر حسین هم از بین برود.
آب فرات را باز کردند به زمین کربلا.
تاریخ برای ما مینویسد که وقتی آب هم به فاصله ۱۶ متری قبر حضرت میرسید حائر ماء الی ماء .
آب روی آب میاد اما وارد آن قطعه ۱۶ متری نمیشد.
به همین دلیل به کربلا میگند حائر و به کربلایی میگند حائری.
اما چرا آب پیش نمیرفت؟
خجالت از لب عطشان است.
پدر یک شیرخواره ای بر روی سینه دارد…. {۱۲}
===
- ب.ن:
تشکر ویژه از جناب Alireza Dehghani که بدون کمک ایشان به دست آوردن منابع مقدور نبود.
منابع:
۱. رجال الکشی، ص۲۵۲
نَصْرُ بْنُ الصَّبَّاحِ، قَالَ حَدَّثَنِی الْفَضْلُ بْنُ شَاذَانَ، قَالَ دَخَلْتُ عَلَى مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی عُمَیْرٍ، وَ هُوَ سَاجِدٌ فَأَطَالَ السُّجُودَ، فَلَمَّا رَفَعَ رَأْسَهُ ذَکَرَ لَهُ الْفَضْلُ طُولَ سُجُودِهِ، فَقَالَ: کَیْفَ لَوْ رَأَیْتَ جَمِیلَ بْنَ دَرَّاجٍ، ثُمَّ حَدَّثَهُ أَنَّهُ دَخَلَ عَلَى جَمِیلٍ فَوَجَدَهُ سَاجِداً فَأَطَالَ السُّجُودَ جِدّاً، فَلَمَّا رَفَعَ رَأْسَهُ قَالَ لَهُ مُحَمَّدَ بْنَ أَبِی عُمَیْرٍ أَطَلْتَ السُّجُودَ! فَقَالَ: کَیْفَ لَوْ رَأَیْتَ مَعْرُوفَ بْنَ خَرَّبُوذَ.
۲. کافی: ج۸، ص۲۲، خطبه امیرالمؤمنین معروف به خطبه الوسیله
۳٫ زهّاد ثمانیه، هشت تن بوده اند که به زهد شهرت داشته اند و نام آنان از این قرار است: ۱٫ ربیع بن خثیم. ۲٫ هرم بن حیّان. ۳٫ اویس قرنى. ۴٫ عامربن عبدقیس. این چهار تن از اصحاب حضرت على»علیه السلام« بوده اند. چهار نفر دیگر عبارتند از: ۵٫ ابومسلم خولانى. ۶٫ مسروق بن اجدع. ۷٫ حسن بصرى. ۸٫ اسودبن یزید(یا جریربن عبداللّه).
۴٫ عین الحیاه: ص۷۵۷و۷۵۶
۵٫ الاحتجاج: ج۱، ص۱۷۱
فَمَرَّ بِالْحَسَنِ الْبَصْرِیِّ وَ هُوَ یَتَوَضَّأُ فَقَالَ یَا حَسَنُ أَسْبِغِ الْوُضُوءَ فَقَالَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ لَقَدْ قَتَلْتَ بِالْأَمْسِ أُنَاساً یَشْهَدُونَ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِیکَ لَهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ یُصَلُّونَ الْخَمْسَ وَ یُسْبِغُونَ الْوُضُوءَ فَقَالَ لَهُ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع فَقَدْ کَانَ مَا رَأَیْتَ فَمَا مَنَعَکَ أَنْ تُعِینَ عَلَیْنَا عَدُوَّنَا؟ فَقَالَ وَ اللَّهِ لَأَصْدُقَنَّکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ لَقَدْ خَرَجْتُ فِی أَوَّلِ یَوْمٍ فَاغْتَسَلْتُ وَ تَحَنَّطْتُ وَ صَبَبْتُ عَلَیَّ سِلَاحِی وَ أَنَا لَا أَشُکُّ فِی أَنَّ التَّخَلُّفَ عَنْ أُمِّ الْمُؤْمِنِینَ عَائِشَهَ هُوَ الْکُفْرُ فَلَمَّا انْتَهَیْتُ إِلَى مَوْضِعٍ مِنَ الْخُرَیْبَهِ نَادَانِی مُنَادٍ یَا حَسَنُ إِلَى أَیْنَ؟ ارْجِعْ فَإِنَّ الْقَاتِلَ وَ الْمَقْتُولَ فِی النَّارِ فَرَجَعْتُ ذَعِراً وَ جَلَسْتُ فِی بَیْتِی فَلَمَّا کَانَ فِی الْیَوْمِ الثَّانِی لَمْ أَشُکَّ أَنَّ التَّخَلُّفَ عَنْ أُمِّ الْمُؤْمِنِینَ عَائِشَهَ هُوَ الْکُفْرُ فَتَحَنَّطْتُ وَ صَبَبْتُ عَلَیَّ سِلَاحِی- وَ خَرَجْتُ أُرِیدُ الْقِتَالَ حَتَّى انْتَهَیْتُ إِلَى مَوْضِعٍ مِنَ الْخُرَیْبَهِ فَنَادَانِی مُنَادٍ مِنْ خَلْفِی یَا حَسَنُ إِلَى أَیْنَ؟ ارْجِعْ مَرَّهً بَعْدَ أُخْرَى فَإِنَّ الْقَاتِلَ وَ الْمَقْتُولَ فِی النَّارِ قَالَ عَلِیٌّ ع صَدَقَکَ أَ فَتَدْرِی مَنْ ذَلِکَ الْمُنَادِی؟ قَالَ لَا قَالَ ع ذَاکَ أَخُوکَ إِبْلِیسُ وَ صَدَقَکَ أَنَّ الْقَاتِلَ وَ الْمَقْتُولَ مِنْهُمْ فِی النَّارِ فَقَالَ الْحَسَنُ الْبَصْرِیُّ الْآنَ عَرَفْتُ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَنَّ الْقَوْمَ هَلْکَى
۶٫ الخصال: ج۱، ص۴۲
۷٫ إقبال الأعمال: ج۲، ص۶۵۷
فَرُوِّینَا بِإِسْنَادِنَا إِلَى الشَّیْخِ الْمُعَظِّمِ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ دَاوُدَ الْقُمِّیِّ بِإِسْنَادِهِ إِلَى الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی نَصْرٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع فِی أَیِّ شَهْرٍ نَزُورُ الْحُسَیْنَ ع قَالَ فِی النِّصْفِ مِنْ رَجَبٍ وَ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ.
وَ رُوِّینَا بِإِسْنَادِنَا إِلَى مُحَمَّدِ بْنِ دَاوُدَ الْقُمِّیِّ أَیْضاً بِإِسْنَادِهِ فِی کِتَابِهِ الْمُسَمَّى بِکِتَابِ الزِّیَارَاتِ وَ الْفَضَائِلِ إِلَى أَحْمَدَ بْنِ هِلَالٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی نَصْرٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا ع أَیُّ الْأَوْقَاتِ أَفْضَلُ أَنْ نَزُورَ فِیهِ الْحُسَیْنَ ع قَالَ النِّصْفُ مِنْ رَجَبٍ وَ النِّصْفُ مِنْ شَعْبَان
۸٫
آیه الله سید عبدالله شبر متوفای ۱۲۴۲ ق.
دو تا نقل راجع به تعداد کتاب های ایشان آمده:
الف: ۵۰۲ کتاب:
کان سریع الکتابه مع التصنیف. کتب فی آخر بعض مصنفاته شرعت فیها عند العشاء و تمت عند نصف اللیل. و نافت مؤلفاته على الاثنین و الخمسین مؤلفا.
أعیان الشیعه، ج۸، ص: ۸۳
ب: ۷۰۰ کتاب:
و أکبّ على البحث و التألیف، حتّى نعت بالمجلسی الثانی لکثره تصانیفه التی بلغت نحو سبعین مؤلّفا
موسوعه طبقات الفقهاء، ج۱۳، ص: ۳۷۱
۹٫ روایاتی که از وجوب مراجعه به معصوم برای فهم قرآن سخن می گوید بسیار است. برای مثال: وسائل الشیعه: ج۲۷، ص۲۰۶-۱۷۶
۱۰٫ الأنوار البهیه: ص۴۶۹ ؛ رجال الکشی: ص۵۷۲
۱۱٫بحار الأنوار: ج۵۰، ص۲۱۱
۱۲٫ بحار الأنوار: ج۸۶، ص۸۹